Nâng cao chất lượng dạy-Học kỹ năng đọc hiểu Tiếng Pháp (ngoại ngữ 2) tại học viện khoa học quân sự
Nâng cao chất lượng dạy-học kỹ năng đọc hiểu tiếng Pháp (ngoại ngữ 2) nhằm đảm bảo mục tiêu
đạt chuẩn năng lực ngôn ngữ là một yêu cầu cần thiết trong dạy-học bộ môn tiếng Pháp. Trên cơ
sở đánh giá thực trạng dạy-học kỹ năng đọc hiểu tiếng Pháp (ngoại ngữ 2) tại Học viện Khoa học
Quân sự, chỉ ra một số những tồn tại và nguyên nhân chủ yếu, bài báo tập trung đề xuất một số giải
pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy-học kỹ năng đọc hiểu tiếng Pháp phù hợp với đối tượng học
ngoại ngữ 2, góp phần nâng cao chất lượng dạy học tiếng Pháp, đáp ứng nhiệm vụ giáo dục, đào tạo
ngày càng phát triển của Học viện.
.); văn bản có văn phong không thân mật (ví dụ: tờ quảng cáo, tờ rao vặt, thiệp mời dự tiệc khai trương...); các văn bản khác (ví dụ: đoạn văn, thư giới thiệu bản thân, giới thiệu gia đình...). Số lượng từ trong một bài khoảng dưới 100 từ. Kết thúc học phần 2 (tiếng Pháp 2), học viên, sinh viên phải đạt trình độ trên A1 và hướng tới A2. Kỹ năng đọc hiểu cần đạt: Học viên, sinh viên có khả năng đọc hiểu được những văn bản ngắn với lượng từ là 60 - 100 từ, có sử dụng các từ ngữ, cấu trúc phức tạp hơn so với trình độ trên như các thư điện tử hành chính, thư hoặc bưu thiếp kể về hoạt động của bản thân, thông báo (về các khóa học, khóa thực tập), áp phích, quảng cáo, tiểu sử cá nhân, các đoạn trích của báo chí như: bảng nội dung chương trình, bảng phiếu điều tra, đoạn trích ngắn của bài báo...). Kết thúc học phần 3 (tiếng Pháp 3), học viên, sinh viên phải đạt trình độ A2 hướng tới B1. Kỹ năng đọc hiểu cần đạt: Học viên, sinh viên có thể đọc được thư giao dịch, các văn bản ngắn, đơn giản, tìm ra được thông tin đặc biệt, có thể hiểu được nội dung cơ bản trong các tài liệu thông thường như áp phích, chỉ dẫn, hướng dẫn sử dụng, quảng cáo, tờ rơi, thực đơn, giờ tàu, các đoạn trích ngắn của bài báo với lượng từ 200 - 300 từ, các tiêu đề và các mục của tờ báo. Hai là, nội dung, chương trình học kỹ năng đọc hiểu cần được xây dựng chi tiết đến từng bài học, nội dung giảng dạy, đảm bảo tính khoa học, hệ thống, có thời lượng cụ thể, phù hợp với phát triển các kỹ năng khác. Trên thực tế, giáo trình Initial không có nội dung dạy-học kỹ năng đọc hiểu và kỹ năng viết, do đó Tổ bộ môn cần phải cân nhắc, lựa chọn, sắp xếp, nội dung giảng dạy và bổ sung vào đó những kỹ năng và bài còn thiếu. Việc lựa chọn bài bổ sung cần phải xem xét sao cho phù hợp trình độ ngôn ngữ của học viên, sinh viên và đảm bảo đúng mục tiêu, yêu cầu của chuẩn đầu ra. Ba là, thường xuyên đánh giá, rút kinh nghiệm và điều chỉnh, phân bố nội dung, thời lượng giảng dạy kỹ năng đọc sao cho phù hợp trình độ đối tượng người học. Một số đề xuất cụ thể Một là, tiến hành thẩm định giáo trình mới, chọn lựa giáo trình phù hợp với đối tượng người học tiếng Pháp (ngoại ngữ 2) thay thế cho giáo trình Initial hiện đang sử dụng tại Học viện, trong đó phát triển đồng đều 4 kỹ năng ngôn ngữ : nghe, nói, đọc, viết. Hai là, cần tổ chức đánh giá việc sử dụng Tài liệu đọc hiểu tiếng Pháp trong thời gian qua, xây dựng kế hoạch nâng cấp, làm mới tài liệu trong thời gian tới sao cho phù hợp, tương ứng với giáo trình mới. Ba là, xây dựng kế hoạch đề bài khoa học, hợp lý trong đó xem xét loại bỏ những bài đọc chưa phù hợp, đưa vào các bài đọc hiểu cập nhật, phù hợp với mối quan tâm của người học với thời lượng giảng dạy chi tiết, phù hợp với đối tượng người học và mục tiêu giảng dạy. Bốn là, xây dựng khung chương trình chi tiết bộ môn tiếng Pháp (ngoại ngữ 2) trong đó cần miêu tả chi tiết từng kỹ năng cần đạt theo đúng chuẩn năng lực ngôn ngữ đầu ra (A2 hướng tới B1) theo Khung năng lực ngôn ngữ 6 bậc của Việt Nam hoặc Khung tham chiếu Châu Âu (CECR). 3.3. Đa dạng hóa các hình thức kiểm tra, đánh giá Trong quá trình giảng dạy kỹ năng đọc hiểu tiếng Pháp (ngoại ngữ 2) giảng viên cần sử dụng nhiều phương pháp khác nhau trong kiểm tra, đánh giá kết quả học tập kỹ năng đọc của học viên, sinh 48 KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰSố 13 - 5/2018 v PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY viên hướng tới phát triển năng lực đọc của họ, thúc đẩy động cơ học tập kỹ năng đọc thay vì học vì điểm số, đồng thời thúc đẩy việc đổi mới nội dung chương trình học và phương pháp dạy đọc hiểu. Về kiểm tra, đánh giá định kỳ, Tổ bộ môn tiến hành kiểm tra, đánh giá thông qua 02 bài kiểm tra giữa học phần, 01 đọc hiểu và 01 bài diễn đạt viết; 01 điểm quá trình còn lại được giáo viên tiến hành kiểm tra bằng các bài tập nhỏ thông qua các kỹ năng hoặc về kiến thức ngôn ngữ ở trên lớp trong quá trình giảng dạy. Kỹ năng đọc hiểu tiếng Pháp được nhiều giáo viên lựa chọn để kiểm tra, đánh giá quá trình học của học viên, sinh viên do sự thuận tiện về thời gian tiến hành kiểm tra và số lượng học viên, sinh viên cần kiểm tra. Sau mỗi bài kiểm tra giữa học phần, việc chấm bài, trả bài công khai tại lớp cần tiếp tục được duy trì nhằm giúp học viên, sinh viên đúc rút kinh nghiệm làm bài đọc hiểu, tự điều chỉnh phương pháp học và làm bài đọc hiểu. Về kiểm tra đánh giá thường xuyên, giảng viên cần chú trọng đến các phương pháp đòi hỏi sự chủ động, sáng tạo và tiếp cận thực tế như: quan sát, vấn đáp, chấm hồ sơ... để chấm điểm chuyên cần qua các giờ học đọc hiểu. Chuyển từ đánh giá theo từng thời điểm sang đánh giá quá trình tập trung vào phát triển năng lực ngôn ngữ của người học, cụ thể là việc chú trọng đến việc vận dụng kiến thức, kỹ năng vào đời sống thực tế. Ví dụ, ở trên lớp, giảng viên có thể đánh giá kết quả học tập đọc hiểu bằng cách cho điểm chuyên cần hoặc điểm quá trình bộ môn tiếng Pháp bằng phương pháp quan sát và vấn đáp. Cụ thể, giảng viên có thể cho điểm, đánh giá học viên, sinh viên thông qua cách đặt câu hỏi bằng lời và quan sát biểu hiện, hành vi, cách trình bày ý tưởng và thông tin trong bài bằng ngôn ngữ của chính học viên, sinh viên chứ không phải là câu trích dẫn trong bài đọc. Giảng viên có thể đặt ra các câu hỏi mang tính tình huống liên quan đến thực tế của học viên, sinh viên. Ví dụ như đối với bài đọc liên quan đến hoạt động hàng ngày, giảng viên có thể đặt câu hỏi liên quan đến hoạt động hàng ngày của học viên, sinh viên: Et vous, qu’est-ce que vous faites le matin (l’après-midi, le soir)? Hoặc bài đọc hiểu liên quan đến cuộc sống nông thôn và thành thị, giảng viên có thể đặt câu hỏi: Et vous, aimez- vous la vie en ville ou à la campagne? Dưới hình thức viết, giảng viên có thể sử dụng các công cụ kiểm tra, đánh giá bằng các loại câu hỏi khác nhau trong một bài thi (kiểm tra) nhằm đảm bảo được độ tin cậy, tính hiệu lực và khách quan. Nhìn chung, có hai loại công cụ chính được sử dụng trong kiểm tra đánh giá, tùy theo độ đóng hay độ mở của câu trả lời: Các câu hỏi đóng, hay trắc nghiệm khách quan (người làm bài chọn giữa những câu trả lời được đề xuất câu đúng nhất, hoặc trả lời chỉ bằng một từ, một câu ngắn): QCM, Vrai / Faux, exercices d’appariement, QROC Câu hỏi mở, hay trắc nghiệm tự luận (cho phép có những câu trả lời khác nhau mang tính chủ quan của người trả lời) bằng diễn đạt viết. Bên cạnh đó, Tổ bộ môn và Khoa cần phải phối hợp với Ban Khảo thí và đảm bảo chất lượng giáo dục đào tạo trong việc xây dựng, thẩm định và chuẩn hóa ngân hàng câu hỏi, đề thi, đáp án cho các kiến thức, kỹ năng đọc hiểu. Tăng cường hình thức thi trắc nghiệm khách quan dưới dạng viết và thi trắc nghiệm khách quan kỹ năng đọc hiểu tiếng Pháp trên máy tính; coi thi, chấm thi nghiêm túc. Trong quá trình giảng dạy, giảng viên có thể xây dựng đề cương hướng dẫn ôn tập kỹ năng đọc hiểu trước mỗi kì thi kết thúc học phần; thiết kế các bài test có cấu trúc và thang điểm cụ thể, tương ứng với bài kiểm tra kết thúc học phần để học viên, sinh viên tự luyện tập và làm quen với các dạng bài kiểm tra, tự đánh giá kỹ năng đọc hiểu tiếng Pháp của bản thân. Sau kiểm tra, đánh giá kỹ năng đọc hiểu, Tổ bộ môn cần phải tổng kết, rút kinh nghiệm, điều chỉnh phù hợp với chuẩn kiến thức cần đạt được đối với từng học phần của bộ môn và của kỹ năng đọc hiểu. 4. KẾT LUẬN Nâng cao chất lượng dạy-học kỹ năng đọc hiểu tiếng Pháp (ngoại ngữ 2) tại Học viện Khoa học 49KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰSố 13 - 5/2018 PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY v THE IMPROVEMENT OF TEACHING AND LEARNING READING COMPREHENSION SKILLS FOR FRENCH (AS A 2ND FOREIGN LANGUAGE) AT MILITARY SCIENCE ACADEMY CHU THI HONG NHUNG, NGUYEN TRI DUNG Abstract: Improving the quality of teaching and learning reading comprehension skills to ensure standard competence for French (as a 2nd foreign language) for learners is a critical requirement in teaching and learning French at Military Science Academy. On the basis of assessing the reality of teaching and learning French (as a 2nd foreign language) at Military Science Academy, indicating some shortcomings and main reasons, this article is expected to propose some solutions to improve the quality of teaching and learning reading comprehension skills for French (as a 2nd foreign language), which helps to promote the quality of teaching French and fulfill educational and training tasks at Military Science Academy. Keywords: teaching, reading comprehension skills, 2nd language, French Received: 18/4/2018; Revised: 09/5/2018; Accepted for publication: 20/5/2018 Quân sự là cần thiết và phù hợp với yêu cầu và mục tiêu giảng dạy ngoại ngữ 2 theo hướng đảm bảo đạt chuẩn năng lực ngôn ngữ đầu ra cho các đối tượng người học chuyên ngữ tại Học viện. Một trong những yếu tố góp phần nâng cao chất lượng dạy-học kỹ năng đọc hiểu tập trung chủ yếu ở đối tượng người dạy. Phương pháp giảng dạy đọc hiểu của giảng viên, nội dung giảng dạy và phương pháp kiểm tra, đánh giá đối với kỹ năng đọc hiểu tiếng Pháp cần được đổi mới và đa dạng hóa sẽ góp phần nâng cao chất lượng dạy-học đọc hiểu tiếng Pháp (ngoại ngữ 2). Những đề xuất của chúng tôi trong bài báo sẽ tiếp tục được kiểm chứng, mở ra hướng nghiên cứu sâu hơn cho đề tài khoa học./. Tài liệu tham khảo : 1. Nguyễn Thị Thu Hòa (2017), Xây dựng môi trường tiếng trong dạy-học tiếng Pháp (Ngoại ngữ 2) tại Học viện Khoa học Quân sự, Học viện Khoa học Quân sự, Hà Nội. 2. Nguyễn Quang Thuấn (2015), Lý luận và phương pháp dạy học ngoại ngữ, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội. 3. Williams, E. (1996), Reading in the language classroom, Phoenix ELT Edition, London. 4. Beacco J.-C. (2007), L’approche par compétences dans l’enseignement des langues, Les Éditions Didier, Paris.
File đính kèm:
- khnnqs_13_5_2018_38_49_chu_thi_hong_nhung_497_2136271.pdf