Nâng cao chất lượng sinh hoạt chuyên môn của bộ môn tại Khoa tiếng Anh, Học viện Khoa học Quân sự
Trong những năm qua Học viện Khoa học Quân sự đã quán triệt và triển khai thực hiện chương
trình hành động đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục đào tạo nhằm nâng cao chất lượng nguồn
nhân lực đáp ứng yêu cầu của công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá, hội nhập kinh tế quốc tế
và anh ninh quốc phòng của đất nước. Để thực hiện được nhiệm vụ trên đòi hỏi mỗi Khoa trong
Học viện cần có sự đổi mới mạnh mẽ, sâu sắc trong công tác quản lý, chỉ đạo, trong đó có đổi
mới công tác sinh hoạt chuyên môn tổ bộ môn. Bài báo này đã tìm hiểu và phân tích thực trạng
công tác sinh hoạt chuyên môn của tổ bộ môn tại Khoa tiếng Anh, Học viện Khoa học Quân sự.
Trên cơ sở đó, bài báo đã đưa ra một số giải pháp nhằm cải thiện chất lượng các buổi sinh hoạt
chuyên môn của tổ bộ môn tại Khoa tiếng Anh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo
trong toàn Học viện.
môn của Bộ môn tại Khoa tiếng Anh, và góp phần vào nâng cao chất lượng giáo dục tại Học viện, một số giải pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt chuyên môn Bộ môn cần được thực hiện như sau: 2.3.1. Nâng cao nhận thức của giảng viên về sinh hoạt chuyên môn của Bộ môn Mỗi tổ viên, bao gồm cả Chủ nhiệm bộ môn, phải hiểu rõ tầm quan trọng và sự cần thiết của sinh hoạt chuyên môn Bộ môn, coi đó là một phần tất yếu trong quá trình nâng cao chất lượng dạy và học. Sinh hoạt chuyên môn là hoạt động thường xuyên của Tổ và là một trong những hình thức bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giảng viên, giúp giảng viên chủ động lựa chọn nội dung, phương pháp dạy học cho phù hợp với từng đối tượng học viên, sinh viên cụ thể. Hơn nữa, sinh hoạt chuyên môn không chỉ giúp mỗi giảng viên nâng cao năng lực chuyên môn cho bản thân mà còn là môi trường để tình đồng nghiệp nảy nở và phát triển giữa tất cả giảng viên, giúp họ hỗ trợ lẫn nhau trong công tác, từ đó hình thành môi trường học tập và làm việc tích cực. Khi xác định được vị trí vai trò của sinh hoạt chuyên môn Bộ môn, bản thân các giảng viên trong Bộ môn sẽ nhiệt tình và chủ động trao đổi, đóng góp ý kiến và rút kinh nghiệm trong công tác giảng dạy, tránh tâm lý ngại họp, ngại phát biểu, ngại đánh giá, cả nể. Vì vậy, chất lượng các buổi sinh hoạt chuyên môn sẽ được cải thiện, giảng viên sẽ có nhiều đóng góp tích cực trong giảng dạy thực tế. 2.3.2. Đề cao vai trò và trách nhiệm của Bộ môn Các cấp quản lý trong Học viện nên chú trọng vào vai trò đầu tàu của Bộ môn, phải lấy Bộ môn làm trung tâm trong việc nâng cao chất lượng đào tạo, coi Bộ môn là hạt nhân quan trọng có tác động trực tiếp nhất và có tính chất quyết định đối với việc đổi mới phương pháp giảng dạy. Công tác quản lý ở cấp Khoa nên tập trung vào quản lý Bộ môn. Chủ nhiệm bộ môn sẽ chịu trách nhiệm trực tiếp trước Chủ nhiệm khoa về quản lý hoạt động của Bộ môn, phân công giám sát giảng viên giảng dạy các môn thuộc Bộ môn phụ trách dưới sự chỉ đạo của Ban Chủ nhiệm Khoa. Bộ môn mà Chủ nhiệm bộ môn chịu trách nhiệm chính phải là cầu nối thông tin hai chiều kết nối giảng viên, học viên, sinh viên với lãnh đạo Khoa và Học viện, đề xuất những yêu cầu hợp lý, những điều chỉnh cần thiết về phương giảng dạy. 2.3.3. Phát huy vai trò tiên phong của Chủ nhiệm bộ môn Trong Bộ môn, Chủ nhiệm bộ môn là người giữ vai trò quan trọng nhất, là người giúp Ban chủ nhiệm Khoa điều hành và tổ chức thực hiện các hoạt động sư phạm và nghiệp vụ, đồng thời chịu trách nhiệm trực tiếp về chất lượng giảng dạy của 76 KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰSố 14 - 7/2018 v NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI giảng viên và chất lượng học tập của học viên, sinh viên trong khối lớp phụ trách. Bên cạnh năng lực quản lý tốt, trình độ chuyên môn nghiệp vụ vững vàng, Chủ nhiệm bộ môn phải phát huy tốt vai trò của mình là người có khả năng kết nối, khích lệ, động viên tổ viên giảng dạy, học tập và nghiên cứu. Đặc biệt trong các buổi sinh hoạt chuyên môn Bộ môn, Chủ nhiệm bộ môn chính là người nhạc trưởng chỉ huy và kết nối các giảng viên trong tổ, đồng thời biết khơi gợi lòng đam mê giảng dạy, học tập, trau dồi kiến thức, tạo môi trường sinh hoạt dân chủ và phát huy tối đa năng lực tiềm tàng và vai trò của mỗi tổ viên. Có như vậy, các buổi sinh hoạt chuyên môn mới diễn ra trong bầu không khí thoải mái, dân chủ, sôi nổi và đạt hiệu quả cao. 2.3.4. Không ngừng đổi mới cách thức và nội dung sinh hoạt chuyên môn Bộ môn Đổi mới cách thức tổ chức thực hiện nhằm đa dạng hóa các hoạt động sinh hoạt tạo nên những buổi sinh hoạt chuyên môn thật sự là đòn bẩy hiệu quả nâng cao chất lượng giảng dạy. Ngoài cách thức sinh hoạt như Chủ nhiệm bộ môn đánh giá công tác chuyên môn thời gian qua, triển khai công tác thời gian tới, kiểm tra tiến độ lịch huấn luyện, duyệt giáo án, các buổi sinh hoạt chuyên môn Bộ môn cần phải thay đổi cách thức tiến hành và đi vào chiều sâu như coi trọng sinh hoạt cho giảng viên về kĩ năng dự giờ, đánh giá giờ dạy; dành thời gian nhiều hơn cho việc phân tích, đánh giá và rút kinh nghiệm các giờ dạy đã được giảng viên trong tổ dự giờ. Đổi mới cách thức và nội dung sinh hoạt chuyên môn Bộ môn để tránh sự dập khuôn, nhàm chán từ đó mới thu hút được sự quan tâm và tham dự tích cực của giảng viên, góp phần nâng cao chất lượng các buổi sinh hoạt chuyên môn Bộ môn. Bộ môn nên chú trọng sinh hoạt chuyên môn theo đúng nghĩa, đó là tập trung vào các nội dung trao đổi, thảo luận về chuyên môn theo hướng khai thác chuyên môn sâu, cập nhật kiến thức, thảo luận, đề xuất các biện pháp cải tiến phương pháp dạy học. Những nội dung sinh hoạt chuyên môn có thể là phản biện, trao đổi, thống nhất về thể thức, nội dung giảng dạy, tính cân đối các phần trong đề thi, bảo đảm tính khoa học, khách quan, chính xác trong việc đánh giá chất lượng học tập, rèn luyện của học viên, sinh viên. Thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn, giảng viên có cơ hội kiểm nghiệm, so sánh, cập nhật, cải tiến kiến thức chuyên môn, phương pháp dạy học; từ đó áp dụng có hiệu quả những điều thu nhận được vào hoạt động dạy học hàng ngày của cá nhân. Một buổi sinh hoạt chuyên môn Bộ môn nên bao gồm ba phần chính như sau: - Phần chung mang tính hành chính: Đánh giá công tác vừa qua, phổ biến các chủ trương của Khoa và Học viện, thông báo các văn bản, thảo luận các vấn đề theo yêu cầu, các ý kiến đề nghị, phân công chuyên môn - Phần hoạt động chuyên môn đi vào các nội dung theo kế họach đã định, tập trung vào các vấn đề chủ yếu: Đổi mới phương pháp giảng dạy, kiểm tra đánh giá; tổ chức các tiết thao giảng, dự giờ; triển khai các chuyên đề chuyên sâu; thảo luận về các kỹ năng đặc thù của bộ môn; xác định yêu cầu và cách thức tổ giờ học; ứng dụng công nghệ thông tin; bổ trợ kiến thức nhằm mục đích nâng cao chất lượng dạy và học. - Phần kết luận: Cuối mỗi buổi sinh hoạt, tổ cần dành một khoảng thời gian nhất định để thống nhất các nội dung đã trao đổi ở tổ, đồng thời thông qua kế hoạch hành động trong thời gian tiếp theo. 2.3.5. Đa dạng hóa các chuyên đề thảo luận trong sinh hoạt chuyên môn Bộ môn Việc triển khai đa dạng các chuyên đề trong sinh hoạt chuyên môn Bộ môn là yêu cầu thường xuyên và rất cần thiết nhằm phát huy tối đa vị trí vai trò của Bộ môn trong nâng cao chất lượng giảng dạy. Các chuyên đề cần tập trung vào các nội dung về đổi mới phương pháp giảng dạy; rèn luyện các kỹ năng của bộ môn; về ứng dụng công nghệ thông tin và khai thác hiệu quả các thiết bị 77KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰSố 14 - 7/2018 NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI v dạy học; đổi mới hình thức và nội dung thi kiểm tra đánh giá; chia sẻ kinh nghiệm nghiên cứu khoa học, hướng dẫn học viên, sinh viên nghiên cứu khoa học; và về công tác chủ nhiệm Để thực hiện tốt việc đa dạng hóa các chuyên đề thảo luận trong sinh hoạt chuyên môn Bộ môn, chúng ta cần tuân thủ các nguyên tắc sau: (1) Việc lựa chọn chuyên đề phải bắt nguồn từ việc giải quyết các vấn đề khó, hoặc các vấn đề mới phát sinh trong thực tế giảng dạy; (2) các chuyên đề cần bám sát định hướng đổi mới phương pháp giảng dạy và kiểm tra đánh giá; (3) các chuyên đề nên mang tính phổ biến và khả thi, đặc biệt Bộ môn có thể đảm bảo nguồn lực và các điều kiện cơ sở vật chất để triển khai thực hiện. 3. KẾT LUẬN Thực hiện sâu rộng, triệt để và có hiệu quả việc đổi mới sinh hoạt chuyên môn Bộ môn là nhân tố quyết định hàng đầu để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ giảng viên. Đây là công việc khó khăn đòi hỏi Chủ nhiệm bộ môn và các giảng viên tạo sự chuyển biến về nhận thức và hành động, nâng cao tinh thần cộng tác, giúp đỡ, cầu thị, cầu tiến, chia sẻ kinh nghiệm để cùng nhau tiến bộ trong từng tiết dạy và trong quá trình giảng dạy. Có như thế, Bộ môn mới thực sự là môi trường tốt nhất để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho giảng viên và góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy của Khoa và của toàn Học viện./. Tài liệu tham khảo: Đặng Quốc Bảo, Đỗ Quốc Anh và Đinh Thị Kim Thoa (2007), Cẩm nang nâng cao năng lực và phẩm chất đội ngũ giáo viên, NXB Lý luận Chính trị, Hà Nội. Đỗ Minh Cương và Nguyễn Thị Doan (2002), Phát triển nguồn nhân lực giáo dục đại học Việt Nam, NXB Giáo dục, Hà Nội. Điều lệ trường đại học, Ban hành theo quyết định số 70/2014/QĐ-TTg ngày 10/12/2014 của Thủ tướng Chính phủ. Trần Kiểm (2009), Những vấn đề cơ bản của khoa học quản lý giáo dục, NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội. Thái Văn Thành (2007), Quản lý giáo dục và quản lý nhà trường, NXB Đại học Huế, Huế. IMPROVING PROFESSIONAL ACTIVITIES OF THE SUBJECT-SPECIALIZED DIVISIONS OF ENGLISH DEPARTMENT AT MILITARY SCIENCE ACADEMY NGUYEN THU HANH, TRAN THI HA Abstract: Over the past years, in order to meet the requirements of the country’s industrialization, modernization, international economic integration and defense security, the Military Science Academy has implemented the scheme of fundamental and comprehensive renovation of education and training in order to raise the quality of human resources. To accomplish this task, each department of the Academy needs to have strong and profound improvement in the management and direction, including the renovation of professional activities of its specialized devision. This article explores and analyzes the current situation of specialized devisions in the Department of English at Military Science Academy. On this basis, the article offers a number of solutions to improve the quality of the devisions’ professional activities in the Department of English, which hopefully contributes to promote the quality of education and training throughout the Academy. Keywords: professional activities, subject-specialized devision, Military Science Academy Received: 29/3/2018; Revised: 23/5/2018; Accepted for publication: 20/6/2018
File đính kèm:
- khnnqs_14_7_2018_72_77_nguyen_thu_hanh_0115_2136236.pdf