Mạo từ trong tiếng Pháp và tiếng Anh - Một số lưu ý trong giảng dạy môn Ngoại ngữ 2 Tiếng Pháp cho học viên, sinh viên chuyên ngành tiếng Anh tại học viện khoa học quân sự
Tiếng Anh và tiếng Pháp có chung nguồn gốc là cùng thuộc hệ ngôn ngữ La tinh, hơn nữa, vì lí do
lịch sử nên hai thứ tiếng này có rất nhiều điểm tương đồng về mặt từ vựng và cấu trúc ngữ pháp.
Đây là một lợi thế cho những người học tiếng Anh học thêm một ngoại ngữ nữa là tiếng Pháp vì
khi học hai ngôn ngữ có nhiều điểm giống nhau, người học có nhiều thuận lợi nhờ vào chuyển di
ngôn ngữ tích cực. Thực tế cho thấy, tại Học viện Khoa học Quân sự, những học viên, sinh viên
tiếng Anh tiếp cận môn ngoại ngữ hai tiếng Pháp nhanh và dễ dàng hơn nhiều so với những học
viên, sinh viên chuyên ngành tiếng Trung Quốc vì tiếng Trung Quốc và tiếng Pháp là hai ngôn
ngữ hoàn toàn khác biệt. Tuy nhiên, bên cạnh những điểm giống nhau thì vẫn tồn tại nhiều điểm
khác biệt giữa hai thứ tiếng nên những học viên, sinh viên tiếng Anh hay mắc phải lỗi sai khi học
tiếng Pháp vì thói quen chuyển di ngôn ngữ tiêu cực. Chính vì vậy, khi dạy tiếng Pháp cho đối
tượng người học đã và đang học tiếng Anh, người dạy cần chú ý để phát huy những chuyển di tích
cực, đồng thời phải dự kiến được chuyển di tiêu cực để phòng tránh và chỉnh sửa lỗi sai cho người
học. Trong phạm vi bài viết này, chúng tôi xin đưa vấn đề mạo từ trong hai thứ tiếng làm ví dụ.
ụ quan hệ: Elle a acheté une voiture. Elle est très chère => La voiture qu’elle a achetée est très chère. Một ví dụ điển hình khác về lợi thế của việc chuyển di ngôn ngữ tích cực từ tiếng Anh sang tiếng Pháp là trường hợp mạo từ không xác định có thể đứng trước một số danh từ không đếm được được sử dụng như đếm được: a coffee, please!/un café, s’il vous plaît!. Vì đã có kiến thức về trường hợp sử dụng đặc biệt này của mạo từ không xác định trong tiếng Anh nên người học có thể dễ dàng chuyển sang tiếng Pháp khi học động từ Vouloir: Je veux un thé pour le petit déjeuner với danh từ không đếm được le thé được sử dụng ở dạng đếm được giống như tiếng Anh: I’d like a tea. Ngoài những ví dụ kể trên thì còn nhiều trường hợp sử dụng giống nhau hoàn toàn hoặc gần như hoàn toàn của mạo từ xác định và không xác định tiếng trong Anh và tiếng Pháp. Chẳng hạn: Mạo từ không xác định mang giá trị khái quát: Une araignée a huit pattes // A spider has eight legs. Mạo từ không xác định có giá trị chỉ số là một: J’ai un chien // I have a dog. Mạo từ không xác định có giá trị nhấn mạnh, cá biệt hóa: J’ai besoin d’un bon sommeil // I need a good sleep. 23KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰSố 07 - 5/2017 LÝ LUẬN NGÔN NGỮ v Mạo từ xác định đứng trước danh từ chỉ người hoặc vật được cho là tồn tại duy nhất: le Roi/the King, le soleil/the sun. Mạo từ xác định diễn đạt ý tổng quát chung chung: Le téléphone a été inventé en 1876. // The telephone was invented in 1876. Mạo từ xác định đứng trước các từ chỉ cấp độ so sánh nhất: le meilleur résultat // the best result. Ngay cả trong cách diễn đạt sự giống nhau cũng đều sử dụng mạo từ xác định: le même loisir/the same hobby. Mạo từ xác định đứng trước danh từ chỉ họ để chỉ cả gia đình: les Smith/the Smiths. Tuy nhiên, trong tiếng Anh phải thêm s vào sau danh từ chỉ họ, còn trong tiếng Pháp tuy sử dụng mạo từ xác định số nhiều les nhưng giữ nguyên danh từ chỉ họ. Mạo từ xác định đứng trước danh từ chỉ quốc tịch để chỉ người dân nước đó: les Français/the French. Nhưng nếu trong tiếng Anh chỉ sử dụng the với một số tính từ chỉ quốc tịch thì trong tiếng Pháp mạo từ xác định les được sử dụng với tất cả các danh từ chỉ quốc tịch. Như vậy, có thể thấy, có rất nhiều điểm tương đồng trong cách sử dụng mạo từ xác định và không xác định trong tiếng Anh và tiếng Pháp. Vì vậy, dù không được học chuyên sâu về mạo từ trong tiếng Pháp, nhưng học viên vẫn dễ dàng tiếp cận với các cách sử dụng của hai loại mạo từ này trong các bài hội thoại, bài khóa, các tình huống giao tiếp bằng việc tư duy từ tiếng Anh sang. Tuy nhiên, thói quen chuyển di ngôn ngữ này lại khiến người học thường xuyên mắc phải lỗi sai trong một số các trường hợp sử dụng khác nhau của mạo từ trong hai thứ tiếng. Đây là điểm mà người dạy phải lưu ý vì nếu không sửa lỗi kịp thời và thường xuyên thì người học sẽ mắc lỗi hệ thống. Thực tế cho thấy, khi thực hành kĩ năng nói và viết tiếng Pháp, vì áp dụng các quy tắc sử dụng mạo từ từ tiếng Anh sang, học viên, sinh viên tiếng Anh thường mắc các lỗi sai sau đây: Sử dụng mạo từ không xác định khi nói về nghề nghiệp: *Je suis un étudiant // I’m an student. Không sử dụng mạo từ trước tên gọi các bữa ăn: *Je prends dîner à 19 heures // I have dîner at 19 o’clock. Không sử dụng mạo từ trước các tước hiệu: *J’ai rendez-vous avec Docteur Paul // I have rendezvous with Doctor Paul. Không sử dụng mạo từ xác định trước các danh từ chỉ bộ phận cơ thể: *il a cheveux courts // he has short hair. Không sử dụng mạo từ trước một số danh từ chỉ địa danh: *Vietnam est un pays tropical // Vietnam is a tropical country. Không sử dụng mạo từ với tên các thứ tiếng: *Je trouve français très difficile // I think French is very difficult. Sử dụng mạo từ không xác định thay vì mạo từ không xác định khi nói về giá cả: *Les pommes coûtent 4 euros un kilo // Apples cost 4 euros a kilo. Đây những cách sử dụng sai mạo từ tiếng Pháp do việc áp dụng không thích hợp những quy tắc sử dụng mạo từ từ tiếng Anh sang. Vì vậy, khi sửa lỗi, giảng viên cần nhấn mạnh vào những điểm khác biệt về cách sử dụng mạo từ trong hai thứ tiếng để học viên, sinh viên bỏ thói quen chuyển di ngôn ngữ tiêu cực này. 4.2. Về mạo từ chỉ bộ phận Mạo từ chỉ bộ phận trong tiếng Pháp là khái niệm hoàn toàn mới đối với học viên, sinh viên tiếng Anh, vì trong tiếng Anh không có mạo từ chỉ bộ phận mà chỉ có định từ some và any được dùng trước danh từ để nói về con số hay số lượng không xác định. Xét trên cách biểu đạt về số 24 KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰSố 07 - 5/2017 v LÝ LUẬN NGÔN NGỮ lượng thì some, any và quán từ chỉ bộ phận có ý nghĩa giống nhau: some, any được dùng để nói về con số hay số lượng mập mờ, có giới hạn nhưng không xác định, quán từ chỉ bộ phận để nói về một số lượng không xác định, một phần của tổng thể mà người ta không đếm được: Je voudrais du thé // I would like some tea. Giống như some, any trong tiếng Anh, quán từ chỉ bộ phận trong tiếng Pháp thường được sử dụng các hoạt động về ăn uống, đi chợ, mua bán. Vì vậy, để cho người học dễ hiểu, giảng viên nên cụ thể hóa việc sử dụng mạo từ chỉ bộ phận với các động từ như vouloir, manger, boire, prendre, acheter. Đây là những động từ quen thuộc đối với người học ngoại ngữ hai tiếng Pháp. Để làm rõ hơn khái niệm một số lượng không xác định, một phần của tổng thể mà người ta không đếm được, giảng viên có thể nhấn mạnh sự khác nhau giữa J’aime le café // Je voudrais du café: le café mang tính khái quát là một loại đồ uống, du café chỉ số lượng không xác định, có hạn, chỉ là một phần của tổng thể. Người học có thể dễ dàng phân biệt nhờ liên tưởng đến sự đối lập tương tự giữa coffee và some coffee trong tiếng Anh: I like coffee // I would like some coffee. Tuy nhiên, mạo từ chỉ bộ phận có nhiều cách sử dụng khác hoàn toàn mới với học viên, sinh viên tiếng Anh nên người học lúng túng và mơ hồ khi tiếp cận, chẳng hạn như trường hợp sử dụng với danh từ trừu tượng, khi nói về thời tiết và một số hoạt động. Trong nội dung chương trình môn ngoại ngữ hai tiếng Pháp, học viên được học rất nhiều cấu trúc chỉ hoạt động với động từ faire và mạo từ chỉ bộ phận: faire du sport, faire du piano, faire du football. Tuy nhiên, trong một vài trường hợp khác, cũng là động từ faire nhưng lại là với mạo từ xác định như: faire les courses, faire la sieste, faire la vaisselle, faire la cuisine nên người học thường hay nhầm lẫn mạo từ khi sử dụng các cấu trúc này. Một điểm rất khó nữa đối với người học là phân biệt giữa mạo từ chỉ bộ phận và mạo từ kết hợp bởi mạo từ xác định với giới từ de vì chúng có cùng một dạng thức là du, de la, de l’, des: Il a passé des vacances en Italie // Il parle des vacances qu’il a passé avec son amie cũng như phân biệt des là mạo từ không xác định với des là mạo từ chỉ bộ phận: Il achète des pommes // Il achète des épinards. Đây là những điểm mà giảng viên cần đặc biệt lưu ý và nên có những phân tích chính xác, rõ ràng để học viên, sinh viên hiểu cách sử dụng của loại mạo từ vẫn được người học cho là khó này. 5. KẾT LUẬN Chuyển di ngôn ngữ do ảnh hưởng của một ngoại ngữ đã học trước đến việc tiếp nhận một ngoại ngữ khác là hiện tượng không thể tránh khỏi ở những người cùng một lúc học hai ngoại ngữ. Hiện tượng chuyển di ngôn ngữ này, một mặt giúp học viên, sinh viên tiếng Anh nắm bắt các cách sử dụng mạo từ tiếng Pháp nhanh hơn, nhưng mặt khác, cũng khiến họ hay mắc phải những lỗi sai, vì bên cạnh những điểm giống nhau thì vẫn tồn tại những khác biệt về mạo từ giữa hai thứ tiếng. Vì vậy, trong quá trình giảng dạy, giảng viên cần có những lưu ý để phát huy chuyển di ngôn ngữ tích cực, đồng thời hạn chế chuyển di ngôn ngữ tiêu cực để học viên, sinh viên tiếng Anh học môn tiếng Pháp nắm chắc các cách sử dụng mạo từ trong tiếng Pháp và không bị nhầm lẫn khi áp dụng trong kĩ năng nói và viết. Tài liệu tham khảo : 1. Y. Delatour et les autres (1991), Grammaire du Français, Hachette F.L.E., Paris. 2. Maïe Grégoire, Odile Thiévenaz (1995), Grammaire progressive du Français, Clé International, Paris. 3. Michael Swan (2005), Practical English Usage - Third edition, Oxford: Oxford University Press. 4. Raymond Murphy (2004), English Grammar in Use - Third edition, Cambridge: Cambridge University Press. 25KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰSố 07 - 5/2017 LÝ LUẬN NGÔN NGỮ v ARTICLES IN FRENCH AND ENGLISH: SEVERAL CONCERNS WHEN TEACHING FRENCH AS A SECOND FOREIGN LANGUAGE TO ENGLISH- MAFOR STUDENT AT MILITARY SCIENCE ACADEMY NGUYEN THI DUONG NGA Abstract: Due to historical reasons and the fact that English and French share the common features originating from the Latin language, there exist a lot of grammatical and lexical similarities between these two languages. This is an advantage for learners of English who also learn French as a second foreign language. In fact, at the Military Science Academy, students of English learn French much more easily than students of Chinese because the Chinese and French languages are totally different. Howerver, language transfer due to the influence of the previously learned language on the acquisition of another foreign language is an inevitable phenomenon when learners learn two foreign languages at the same time. Such language transfer, on the one hand, helps students of English learn French faster and more easily but makes them commit mistakes on the other hand because beside similarities, there are also differences between the two languages. Therefore, in the course of teaching French to learners of English, teachers need to ensure positive transfer, but also find out negative transfer with a view to preventing and correcting errors made by these learners. Keywords: articles in English, articles in French.
File đính kèm:
- 64_4826_2137249.pdf