Các thể loại Phiên dịch

PHIÊN DỊCHCác thể loại Phiên dịchPhiên dịch tiếp cận (liaison interpreting/interprétation de liaison)Phiên dịch tiếp nối (đuổi) (consecutive)Phiên dịch song song (cabin) (simultaneous interpreting/ interprétation simultanee) Phiên dịch thầm (whispering/ chuchotage)Phiên dịch từ xa qua mạngPhiên dịch cho người khiếm thínhNhững khó khănDo diễn giảDo chủ đề và nội dung dịch Do điều kiện làm việcDo phiên dịch Giao thoa ngôn ngữ và khác biệt văn hóaHệ quả: Phân tích sai, xác định sai các ý chính, phụNguy cơ dịch kiểu chuyển mã, dịch sai,dịch thiếu ýQuên ý, từ, số liệu...Ví dụCác nhà xã hội học có những đòi hỏi rất khắt khe. Và bây giờ làm thế nào giải đáp yêu cầu của họ? Trong khi vệ tinh chụp lại hình ảnh dựa vào bức xạ của đối tượng. Thành ra việc rất khó ! Và để tách được hình ảnh ra phải dùng rất nhiều tính toán. Ngoài ra nếu muốn xem xét thông tin đó có liên quan gì với đối tượng mặt đất không thì bạn phải dùng cả hai phương pháp khoa học này. Chứ không thể chỉ chụp ảnh là có ngay kết quả. Ý kiến của tôi là như vậy! -> Lưu ý về bối cảnh: Trao đổi về hệ thống thông tin địa lý, đặc biệt là ứng dụng của ảnh vệ tinh trong nghiên cứu xã hội họcNhững yêu cầu đối với phiên dịch Kiến thức: ngôn ngữ, nền, chuyên ngànhKỹ năng : Phân tích, tổng hợp đúng và nhanh, phản xạ tốt và nhanhDiễn đạt và trình bày rõ ràng, mạch lạcPhát âm chuẩnCách ứng xử: Bình tĩnh, tâm lý tốt, Khả năng giao tiếp, ngoại giao, nhưng kín đáo, tế nhịĐạo đức nghề nghiệpHình thức, cách ăn mặc,..Phiên dịch tiếp cậnMột hình thức của dịch đuổiDịch cho các cuộc tiếp xúc xã giao, đàm phán, du lịchCử toạ : hạn chếĐộ dài đoạn dịch: chỉ khoảng 1-2 phút, hoặc dịch từng câuPhiên dịch tiếp nối (đuổi)Phiên dịch ghi nhớ và ghi chép lại nội dung khi diễn giả nói, rồi sau đó diễn đạt lại nội dung đó bằng ngữ đíchĐộ dài đoạn dịch: khoảng 4-5 phútDịch cho các cuộc họp, đàm phán (có nội dung cụ thể, không phải xã giao)Chú ý: thời gian nói của phiên dịch không thể quá dài so với thời gian nói của diễn giả.Kỹ thuật dịch đuổi (1)Tập trung cao độ khi nghe để nắm bắt ý của bài chứ không phải nắm từNhanh chóng phân tích, xử lý thông tin:Xác định nội dung thông tin Xác định điểm nối lô gích của các ýGắn các thuật ngữ kỹ thuật và tên riêng với một nội dung, khái niệm, hay ví dụ cụ thểKỹ thuật phiên dịch (2)Sử dụng các kiến thức có sẵn để dự đoán, bổ sung nắm vững nội dung dịchDiễn đạt tự do, thoát khỏi cấu trúc ban đầu của bài nghe Ghi chép hỗ trợ cho công việc phiên dịch. Tốc ký?Trí nhớPhiên dịch phải sử dụng khả năng nhớ của mìnhĐể “dễ” nhớ các chi tiết, phải hiểu được bản chất các hiện tượng và phải xác định được quan hệ lôgíc giữa các ý (quan hệ nhân-quả, ý chính-ý phụ, đối lập, trình tự thời gian )Tư duy lôgíc, đơn giản và rõ ràng Luyện trí nhớGhi chép để dịchKhông có một khuôn mẫu duy nhất, chỉ có một số nguyên tắc cơ bảnDịch được hay không không phải do ghi chép được nhiều. Nội dung ghi chép không quyết định thành công của việc dịch.Ghi chép không phải để đọc lại và không phải chỉ dịch những điều ghi chép được trên giấy. Nguyên tắc ghi chép Chỉ ghi những gì mình đã hiểu, càng xúc tích càng tốtGhi theo chiều dọc tờ giấyPhân tách các ý và đánh dấu sự liên kết giữa các ýSử dụng các từ viết tắt hoặc biểu trưng riêng của mìnhChú ý ghi lại tên riêng, số liệu, từ kỹ thuật, từ nốiGhi chép bằng ngôn ngữ đích là tốt nhấtVí dụ về ghi chép 1V=10km/h *8btùn tắc > 100 ccđáng lo:40-60 km/hXăng -> o độcKo biếtkh’ cáo:xa >gần Env.Một vài lời khuyên hữu íchChuẩn bị phương tiện cần thiếtKo nên quá phụ thuộc vào bản ghi chépGhi chép phải rõ ràngMỗi cá nhân đều có thể tạo cho mình cách ghi chép riêngPhiên dịch song song (cabin)Nguyên tắc như dịch tiếp nối (đuổi),nhưng cường độ cao hơn. Phải nắm vững kỹ thuật dịch đuổi mới có thể dịch song song. Khác cơ bản: vừa nghe, phân tích, hiểu, nhớ vừa diễn đạt sang ngôn ngữ dịchTiến trình gối đầu nhau liên tục: nghe hiểu, nhớ, dịch. Lưu ý: bắt đầu đúng lúc, khoảng cách với diến giảNhập vai trò của chính diễn giảPhiên dịch song song (cabin)Tránh chạy theo câu nói của diễn giả Đảm bảo theo kịp diễn giảPhỏng đoán, đi trướcLựa chọn giải pháp nhanh, xử lý đúngCâu hoàn chỉnh, ý mạch lạc, rõ ràng, xúc tích. Không cách quãng, bỏ lửngGhi chép: tối thiểuĐạo đức nghề nghiệpĐánh giá bản dịch“Tín, đạt, nhã”Ba tiêu chí:Chính xác (accurecy/exactitude ): tín, đạtTrôi chảy (fluence/ fludité): nhãVăn phong hay (elegance/élégance): nhã