Áp dụng các trò chơi ngôn ngữ trong giờ học ngoại ngữ Tiếng Pháp
Hiện nay, xu hướng lồng ghép các trò chơi ngôn ngữ trong giảng dạy ngoại ngữ đang chứng tỏ được ưu
thế, tạo cho người học một môi trường thực hành tiếng thân thiện và hiệu quả, một sân chơi mà ở đó
người học đóng vai trò trung tâm trong mối quan hệ tương tác với giáo viên và các thành viên khác trong
lớp học. Song để lựa chọn trò chơi thích hợp, người giáo viên phải căn cứ vào nhiều yếu tố chủ quan và
khách quan như mục đích sư phạm, đối tượng người học, thời gian, không gian tổ chức trò chơi Trong
khuôn khổ bài báo này, chúng tôi giới thiệu một số trò chơi ngôn ngữ có thể áp dụng cho trình độ a1, a2
theo chuẩn CECR Châu Âu để củng cố, rèn luyện từ vựng, cấu trúc, phát âm, kĩ năng nói, tìm ý.
đại diện để thi với đại diện các nhóm khác. Học viên (sinh viên) đại diện các nhóm sẽ đọc to trước lớp các câu trên bảng. Cả lớp sẽ nhận xét, sửa lỗi và lựa chọn đại diện nhóm đọc tốt nhất. Dưới đây là một số câu tham khảo: - Tonton, ton thé t’a-t-il ôté ta toux ? - Elle grignote trois très gros grains d’orge gris. - Didon dîna, dit-on, du dos d’un dodu dindon. - Je veux et j’exige du jasmin et des jonquilles. - Trois tristes tortues trottinaient sur trois toits tordus. - Natacha n’attacha pas son chat qui s’échappa. 4. Tìm ý (Remue-méninges) Đây là trò chơi giúp người học động não trong việc tìm ý phục vụ diễn đạt nói hoặc diễn đạt viết về một chủ đề giáo viên đưa ra. Ví dụ, trước khi nói về chủ đề ô nhiễm môi trường (pollution), giáo viên chia lớp thành nhóm tùy theo sĩ số lớp và yêu cầu các nhóm tìm và ghi lại các ý sẽ trình bày trong bài nói sắp tới. Trong vòng 5 phút đội nào tìm được nhiều ý nhất sẽ thắng trò chơi. Pollution environnementale - Pollution de l’air - Déforestation massive - Pollution de l’eau - Déchets - Pollution du bruit - Pesticides - Pollution de la terre - Industrialisation 5. Nhóm trò chơi diễn đạt nói 5.1. Trò chơi con ngỗng hay còn gọi là trò chơi xoắn ốc (Jeu de l’oie) Đây là trò chơi tập thể cần một bảng vẽ hình xoắn ốc, xúc sắc và vật đánh dấu vị trí đi. Theo truyền thống, trò chơi này có 63 hình vuông được sắp xếp theo hình xoắn ốc vào bên trong, trên mỗi ô vuông có nội dung câu hỏi và một số lượng bẫy hoặc phần thưởng. Mục tiêu là trả lời câu hỏi để đi về đích nhanh nhất. Giáo viên có thể sử dụng trò chơi này để rèn luyện một hoặc nhiều kỹ năng ngôn ngữ tùy theo ý đồ của giáo viên. 87KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰSố 2 - 7/2016 NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI v Giáo viên chia thành các nhóm 2 đến 4 người hoặc chơi tập thể, mỗi nhóm sẽ có một tờ trò chơi như dưới đây, 2 xúc xắc và 2 hoặc 4 vật để đánh dấu vị trí đi. Người chơi sẽ lần lượt tung 2 xúc sắc và đi theo số xúc sắc tung được. Nếu trả lời được yêu cầu trong ô sẽ tiến lên theo số xúc sắc, nếu không trả lời được sẽ về vị trí cũ. Người chơi có thể đi vào ô phần thưởng như tiến lên 5 ô hoặc vào ô bẫy như lùi lại 10 ô hoặc quay trở lại vạch xuất phát. Người chơi nào về đích nhanh nhất sẽ là người chiến thắng. Giáo viên có thể sử dụng công nghệ thông tin để thiết kế trò chơi này, sau đó chơi tập thể cả lớp. Trò chơi sẽ được trình chiếu trên màn hình lớn trên lớp để tiện theo dõi. Học viên (sinh viên) bấm vào ô nào, nội dung ô đó sẽ hiện ra. Nội dung chơi có thể đa dạng cả hình ảnh, âm thanh liên quan đến cả bốn kỹ năng ngôn ngữ giúp người học thực hành ngôn ngữ một cách thuần thục và vui vẻ. 5.2. Trò dây chuyền (Jeu de la chaîne) Trò dây chuyền đòi hỏi người chơi phải tập trung để ghi nhớ các câu nói của những người chơi trước theo đúng thứ tự và nhanh chóng đặt câu tiếp theo khi đến lượt mình. Trò chơi này rèn luyện khả năng tập trung ghi nhớ, khả năng hình thành câu từ những kiến thức đã học. Giáo viên chia lớp thành nhóm khoảng 8-10 học viên (sinh viên) tùy theo sĩ số lớp nhưng đảm bảo nhóm chơi đủ lớn để đòi hỏi người học phải tập trung ghi nhớ các câu nói của người chơi trước. Giáo viên nói một câu tiếng Pháp. Người chơi đầu tiên trong các nhóm lặp lại câu của giáo viên và thêm một câu. Người chơi thứ hai lặp lại câu của giáo viên, của người chơi thứ nhất và thêm vào một câu khác. Người chơi thứ ba lặp lại câu của giáo viên, của người chơi thứ nhất, thứ hai và thêm một câu khác và tiếp tục như vậy cho đến khi trở lại với người chơi thứ nhất trong nhóm. Ví dụ: Giáo viên: Je m’appelle Huong. Người chơi 1: Je m’appelle Huong. J’ai 12 ans. Người chơi 2: Je m’appelle Huong. J’ai 12 ans. Je viens de Thai Binh. Người chơi 3: Je m’appelle Huong. J’ai 12 ans. Je viens de Thai Binh. Je suis médecin Nếu trình độ người học tốt có thể cho làm vòng hai. 5.3. Trò chơi nhập vai (Jeu de rôle) Đóng vai là trò chơi tập thể đưa người học vào một tình huống gần với tình huống thực, ở đó người học ngoài kỹ năng ngôn ngữ sẽ phải vận dụng các kiến thức cần thiết khác như kiến thức văn hóa, xã hội, kỹ năng đưa lời khuyên, thuyết phục, biện luận cũng như hành động, cử chỉ, sự tương tác giữa các “diễn viên” để hoàn thành tình huống. Chẳng hạn khi người học đóng vai khách hàng và người phục vụ trong tình huống đi ăn tối ở nhà hàng. Người học đóng vai khách hàng ngoài việc nắm được các từ vựng liên quan đến các món ăn, đồ uống, các cấu trúc câu để gọi món, gọi người phục vụ, yêu cầu tính tiền hoặc đôi câu nhận xét về các món ăn còn phải biết các kiến thức văn hóa về các bước trong một bữa ăn của người Pháp hay cách dùng dao, nĩa, thìa, khăn ăn, cách ngồi ăn, hay ngay cả cách để tiền “pourboire” (tiền thưởng) cho người phục vụ sao cho lịch sự. Người đóng vai phục vụ cũng phải thật tươi cười với khách hàng, phải biết cách tư vấn, đưa lời khuyên cho khách hàng trong việc chọn món, chọn đồ uống, hay thanh minh, đưa lí do xin lỗi khi khách hàng chê một món ăn nào đó. Tóm lại, chỉ một hoạt động đóng vai nhưng người học sẽ phải huy động tất cả các kỹ năng cần thiết để hoàn thành. Điều này cũng tạo nên sức hấp dẫn, sự hiệu quả trong trò chơi đóng vai. Việc học ngoại ngữ là một quá trình đòi hỏi người học phải thường xuyên trau dồi, rèn luyện các kỹ năng và trò chơi ngôn ngữ tạo ra môi trường học tập vui vẻ và thư giãn giúp tăng cường và duy trì hứng thú học tập ở người học đồng thời làm tăng động cơ học tập khiến người học tham gia tích cực vào các hoạt động học tập và duy trì sự hứng thú trong học tập. Các trò chơi ngôn ngữ có ích đối với mọi đối tượng người học trong đó đặc biệt hữu dụng đối với học viên (sinh viên) mới bắt đầu học ngôn ngữ, những người còn ít vốn từ vựng, cấu trúc. Các trò chơi này còn giúp chữa lỗi và rèn luyện các yếu tố ngôn ngữ như phát âm, đánh vần, cấu trúc, từ vựng những yếu tố giúp họ nắm chắc 88 KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰSố 2 - 7/2016 v NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI ngôn ngữ ngay từ đầu tạo nền tảng để phát triển các kỹ năng giao tiếp và học ngoại ngữ tốt hơn. Một trong những khó khăn mà hầu hết các giáo viên dạy ngoại ngữ nói chung và dạy tiếng Pháp nói riêng gặp phải trong khi sử dụng trò chơi ngôn ngữ, đó là thời gian thực hiện trò chơi. Nội dung giảng dạy trong tiết học được quy định chặt chẽ và số lượng học viên (sinh viên) thường khá đông nên để áp dụng trò chơi ngôn ngữ, giáo viên cần lựa chọn những trò chơi với thời gian hợp lý để không ảnh hưởng tới nội dung chương trình. Sử dụng các trò chơi theo nhóm hay theo cặp là rất phù hợp và hiệu quả để tất cả các thành viên trong lớp đều có cơ hội thực hành ngôn ngữ và tiết kiệm thời gian chơi. Đồng thời, khi tổ chức trò chơi, học viên (sinh viên) đôi khi quá phấn khích như cười nói rất to, vỗ tay, cổ vũ gây ồn ào làm ảnh hưởng tới các lớp học khác. Như vậy, giáo viên phải thực sự là người chủ trò năng động, giải quyết mọi tình huống bất ngờ có thể xảy ra thì mới mong thực hiện trò chơi một cách hiệu quả. Bên cạnh đó, việc áp dụng các trò chơi cũng yêu cầu người giáo viên phải dành nhiều thời gian chuẩn bị để thiết kế, sáng tạo các trò chơi phù hợp với nội dung bài học và đối tượng học viên (sinh viên). Điều này đòi hỏi sự nỗ lực, tìm tòi đổi mới phương pháp dạy học liên tục để mỗi giờ dạy đều là giờ dạy tốt của giáo viên. Tóm lại, với lợi ích của các trò chơi ngôn ngữ mang lại, giáo viên nên xem việc sử dụng trò chơi là một phần không thể thiếu trong giờ học ngoại ngữ nói chung và tiếng Pháp nói riêng, thường xuyên tổ chức các trò chơi để tạo không khí học tập thoải mái, học mà chơi, chơi mà học giúp việc học tập và giảng dạy ngày càng tốt hơn. Ngoài ra, giáo viên nên chú trọng việc lựa chọn trò chơi sao cho phù hợp với nội dung bài học, với trình độ người học, với thời lượng và không gian chơi để trò chơi đem lại hiệu quả cao nhất đối với người học trong việc lĩnh hội, làm chủ các kiến thức đã học. Trên đây là một số trao đổi của tôi về việc áp dụng các trò chơi ngôn ngữ trong giảng dạy ngoại ngữ nói chung và ngoại ngữ tiếng Pháp nói riêng. Những trò chơi ngôn ngữ mà tôi trình bày chắc chắn sẽ không tránh khỏi những điều chưa hợp lý và còn thiếu nhiều do khuôn khổ của một bài báo không cho phép. Rất mong sự tìm hiểu, đánh giá và góp ý của đồng nghiệp để chất lượng giảng dạy ngoại ngữ nói chung và tiếng Pháp nói riêng ngày càng được nâng cao./. Tài liệu tham khảo: 1. Christine Tagliante, (2006), La classe de langue, Clé International, Paris. 2. Jean-Pierre Cuq et al. (2002), Cours de didactique du français langue étrangère et seconde, Presse Universaires de Grenoble, France. 3. Jean-Marc Caré et al. (1978), Jeu, langage et créativité, Librairies Hachette et Larousse, France. APPLICATION OF LANGUAGE GAMES IN A FRENCH CLASS Abstract: The trend of integrating language games in teaching foreign languages is popular as this has proved to be effective. Language games in a French language class creates an active learning environment, where participating students play a central role and have active interactions with teachers and other members of the class. The article focuses discussion on the question of how to design or/and choose appropriate games and the influencing factors, including pedagogical purposes, characteristics of learners, time and space. Finally, the article introduces several language games applicable in classes at the a1, a2 levels according to the CECR European standard, aiming to improve learners’ vocabulary, structure, pronunciation, speaking skills, brainstorming skills. Keywords: French foreign language course, brainstorming skills, structural games, games for speaking skills, pronunciation games, language games, vocabulary games. Ngày nhận: 11/6/2016 Ngày phản biện: 15/7/2016 Ngày duyệt đăng: 28/7/2016
File đính kèm:
- 11_2936_2137196.pdf